Het spoelvolume van closets is met de jaren afgenomen van de traditionele 9 liter naar de standaard 6 liter. Door die afname is ook de robuustheid van het rioleringssysteem afgenomen. De robuustheid van het rioleringssysteem volgens de huidige voorschriften compenseert nu nog gedeeltelijk de gevolgen van aanlegfouten en oneigenlijk gebruik van de riolering.  Maar toepassing van nog minder spoelvolume, zonder aanpassing van het rioleringssysteem, is niet zonder gevaar voor de volksgezondheid.

Dat staat in het zojuist verschenen TVVL ST-38 rapport 'Onder welke voorwaarden kan een closetspoeling kleiner dan 6 liter worden toegepast in Nederland'. Vanuit de markt neemt de vraag naar closetspoelingen van 4 liter toe. Dit is onder andere een gevolg van duurzaamheidskeurmerken. Vanuit het Bouwbesluit zijn closetspoelingen kleiner dan 6 liter niet zonder meer toegestaan. De TVVL Expertgroep Sanitaire Technieken heeft in samenwerking met een groot aantal organisaties onderzocht onder welke voorwaarden dat wel zou kunnen.

Uit het rapport blijkt dat spoelvolumes minder dan 6 liter geen gelijkwaardige transportafstand van fecale stoffen bieden ten opzichte van een 6 liter spoelvolume. Met aangepaste ontwerpuitgangspunten voor de gebouwriolering zou het wel moeten lukken om een spoelvolume minder dan 6 liter zonder problemen toe te passen. Maar daar zit juist het knelpunt. Een riolering volgens die aanpassingen blijkt in de huidige Nederlandse bouwpraktijk niet of nauwelijks te realiseren. Het toepassen van minder spoelvolume zonder aanpassing van het rioleringssysteem leidt tot een groter risico op verstoppingen als gevolg van onvoldoende transportafstand van fecale stoffen, aangroei van vervuiling op de binnenwanden, toename van rioolvliegjes in de leidingen die kunnen ontsnappen door leeg getrokken watersloten en bij het ontstoppen van afvoerleidingen. Een toename van het directe contact tussen het rioolmilieu en binnenmilieu kan een bedreiging zijn voor de volksgezondheid, met name in woongebouwen.

Wanneer de Nederlandse bouwpraktijk geen 'ruimte' geeft voor het afschot van riolering en geen aanpassingen doorvoert in de ruimtelijke indeling voor toiletruimten ten opzichte van leidingschachten, dit in verband met de beperking van leidinglengten, zijn de toepassingsmogelijkheden van 4-liter closets zeer beperkt.

Het ST-38 rapport beschrijft twee opties waarmee een kleinere spoeling dan 6 liter mogelijk moet zijn. Eén optie gebaseerd op Nederlands onderzoek en één op basis van Duits onderzoek (andere situatie dan in Nederland). Deze twee opties kunnen niet zo maar worden toegepast. Wanneer de praktijk bijvoorbeeld de 4-liter closetspoeling wenst, dan zal er een traject van monitoring van aanleg plus situatie in gebruik moeten volgen. Bij positief resultaat zal dit uiteindelijk in de voorschriften opgenomen kunnen worden.

Het volledige rapport vindt u in de kennisbank. (voor niet leden te bestellen via info@tvvl.nl)